Posypały się listy w obronie pani Barbary Engelking, co podtrzymuje jej tezy, że Polacy powinni przeprosić za holocaust Żydów – Rafał Ziemkiewicz odnosi się do pogwarki na twiterze dwóch panów dr Michała Bilewicza i dr Macieja Góreckiego o reakcji ministra Czarnka na antypolską propagandę pani Engelking. Dla panów socjologów wypowiedź ministra ma wymiar klasowy, wynika z kompleksu pochodzenia bo przecież nie dorównuje ono rodom Engelkingów czy Hartmanów.
Na niczym może nie sprawdza się lepiej samo założenie mojej nauki o cywilizacjach, jak na tym fakcie, że stanowisko nauki jest rozmaite w różnych cywilizacjach- pisał Feliks Koneczny w artykule Nauka a cywilizacja (1936).
Zajrzyjmy jeszcze do cywilizacji żydowskiej. Żydzi są istotnymi fanatykami, jeśli chodzi o ślęczenie nad książką, a jeden z najwybitniejszych pisarzy żargonowych, Opatoszu, ułożył apoteozę mola książkowego. Ale choć pożerali książki, ugrzęźli w zdolnościach biernych, twórczych nie okazując. Największy judofil, Anatol Leroy-Beaulie, stwierdził (1893), że są tylko uczeni żydowscy, lecz nie ma nauki żydowskiej: żadnego systemu naukowego Żydzi nigdy nie wytworzyli. To samo zjawisko powtarza się zawsze: Żydzi nabierają kultury umysłowej, gdy otoczenie nie żydowskie rozwinięte jest wysoko, lecz gdzie otoczenie na niskim poziomie, oni – również. Podnoszą się i upadają umysłowo równolegle i równocześnie ze swymi kumami i gojami każdego kraju. Powiedział też o nich tenże wymieniony powyżej judofil: „Rzekłbyś, że Izraelowe skrzydła nie mogą się roztwierać same z siebie, że trzeba im pomocy obcej, by się rozwinęły”.
Jest tedy cywilizacja żydowska sama przez się niezdatna do wytworzenia nauki poza sakralnej, a gdy Żyd uprawia nauki za wzorem nie-Żydów, odżydza się zazwyczaj, przynajmniej do pewnego stopnia, a często całkowicie. Od dłuższego czasu należy uwzględniać ten fakt, że nie wszystko zależy od cywilizacji żydowskiej, co od Żyda pochodzi. (Feliks Koneczny).
Doskonale ilustruje tezę Feliksa Konecznego struktura naukowa Uniwersytetu Lwowskiego czy Politechniki Lwowskiej, zasymilowani naukowcy narodowości żydowskiej w żaden sposób nie zaznaczali swej odrębności narodowej wdzięczni za możliwość zdobywania wiedzy przy boku polskich naukowców. A poziom nauki polskiej w tych uczelniach był wysoki, poziom światowy.
Mówi o tym również Almanach Leksykonu Żydostwa Polskiego redakcji prof. dr Romana Goldbergera z 1938 roku, w I rozdziale Nauka i Publicystyka pisał : Kultura europejska XIX wieku stworzyła i między Żydami „inteligentny proletariat”. Ludzie ci do pracy fizycznej nie mają chęci…małą tylko jest garstka Żydów, mających byt zapewniony, a należą tu wielcy kapitaliści i posiadacze dóbr. Ogół w przeważnej części składa się z nędzarzy. A stosunki intelektualne ? Te, jeśli nie są opłakańsze, to niezawodnie dorównują w zupełności stosunkom ekonomicznym.
Na 1200 stronach Leksykonu Żydostwa Polskiego przedstawione są rody rabinackie, talmudyczne, prawnicze, lekarskie, kupieckie, przedsiębiorców, syjonistyczne, Żydzi w służbie państwowej i samorządowej, Żydzi działacze polityczno społeczni, Żydzi uczestnicy walk o wolność i niepodległość Polski (znaczna grupa), Żydzi Polacy, Żydzi Patrioci jak Bernard Goldman i kilka sylwetek przedstawicieli nauk innych, którzy swoje wykształcenie (jak i wyżej wymienieni ) zdobywali w polskich gimnazjach, na polskich uczelniach, stawali się członkami Polskich Towarzystw, jak Leon Lichtenstein – członek polskiego Towarzystwa Matematycznego, Auerbach Herman, Eisenberg Filip , Burstin Hugo, Landes Aron, Schauder Paweł, Steinhaus Hugo, Sternbach Leon. Pierwszym prawdziwie żydowskim malarzem, którego twórczość rozkwitła na gruncie polskim był Maurycy Gottlieb – czytamy w Leksykonie Żydostwa Polskiego.
Mówiąc o Żydach złoczowskich dawnych czasów nie sposób nie dodać wzmianki o starej rodzinie Zukerkandlów. Jednego ich protoplastę Pinkusa Cukierkandla, niewiadomo pierwszego czy dalszego już z rzędu mieszkańca Złoczowa z tego rodu, spotykamy już w 1797 r. jako dzierżawcę kotłów gorzelnianych złoczowskiego dominjum. Lecz w kilkadziesiąt lat potem ród ten, fach „kurzenia wódki“ precz odrzucił i od 1870 r. po lata ostatnie, pracą wydawniczo- popularną swej firmy księgarskiej a zwłaszcza przez „Bibljotekę powszechną“ zasłużył się bardzo na polu propagandy piękna myśli i słowa arcydzieł polskiej literatury, wśród najszerszych mas.
Księgarnia Wilhelma Zukerkandla w Złoczowie założoną została w roku 1874. a więc należy do najstarszych przedsiębiorstw księgarskich w Małopolsce. Założycielem jej był Wilhelm Zukerkandel, jeden z najbardziej zasłużonych księgarzy polskich. Prof. dr. Wiktor Hahn
pisał o nim przed dziesięciu mniej więcej laty: „Zapalony do idei dostarczenia publiczności polskiej taniej, dobrej książki, zabrał się z zapałem do pracy, a ten zapał dozwolił mu pokonać liczne trudności, jakie przy wydawnictwie napotykał. Rzecz sama wymagała wielkiego nakładu pieniężnego, nie obliczona zaś na zysk, nie była wcale rentownem przedsiębiorstwem. (Broszura wydana w związku z Wystawą Krajową w Poznaniu w 1929 roku)
W Leksykonie Żydostwa Polskiego prof. są też dokumenty dotyczące historii Żydów w Rzeczypospolitej.
ZAKUP NIEWOLNIKÓW, (Akta gr, i z. Lwów, XIV, Nr. 1943), 19 września 1447 r.
Żyd z Hrubieszowa, Izaczko Sokołowicz zeznał, że jest winien Wielmożnemu Panu Piotrowi Odrowążowi ze Sprowy, wojewodzie i staroście generalnemu ziemi ruskiej, sto pięćdziesiąt grzywien tytułem dzierżawy, czyli umowy w sprawie żupy w Jasienicy i cła rzeki BIozwy, położonych w powiecie Samborskim, Długi te zobowiązał się zapłacić (w następujących terminach): na najbliższe święto Bożego Narodzenia dwadzieścia grzywien, na święto Wniebowstąpienia Pańskiego pięćdziesiąt, następnie na święto Podwyższenia Krzyża Św. pięćdziesiąt grzywien i na święto Bożego Narodzenia ostatnie trzydzieści grzywien. Na te zaś długi zastawił wszystkie swoje dobra w Hrubieszowie, dom, rolę i inne posiadłości, a także dziesięć zakupionych osób niewolnych i ponadto – swoich synów. (prof. dr Roman Goldberger)