Ziemie polskie przywłaszczone przez Habsburgów traktatem Rosji Prus i Austrii nazwane zostały GALICJĄ I LONDOMERIĄ

4 grudnia 2022

Tekst: Bożena Ratter

Po roku 1867 kiedy Galicja uzyskała autonomię ULEGŁA RZECZYWIŚCIE WTEDY POLONIZACJI i również Ukraińcy uzyskali swoje prawa jeśli chodzi o szkolnictwo w języku ukraińskim– dr Jan Pisuliński odpowiada na pytanie dlaczego dla Ukraińców ważny był Lwów. Mogły powstawać organizacje, towarzystwa -mogli rozwinąć tutaj swoją tożsamość, ponieważ w drugiej części Ukrainy tępiono ukraińskość. W 1863 roku rosyjski minister oświaty wydał edykt o likwidacji  języka ukraińskiego – kolejne zaskakujące tezy dr Pisuliński z debaty w IPN.

Ziemie polskie przywłaszczone przez Habsburgów traktatem rozbiorowym między Rosją Prusami i Austrią nazwane zostały GALICJĄ I LONDOMERIĄ”   przez gubernatora hr Jana Pergena. (Władysław Konopczyński, Dzieje Polski Nowożytnej)  .

KRAKÓW w zaborze austriackim (Galicji)  NIE ULEGŁ POLONIZACJI w 1867 roku – KRAKÓW był niezmiennie od wieków „spolonizowany”. TO DAWNA STOLICA  POLSKI, to miejsce koronacyjne naszych królów i tutaj ich groby, to miejsce polskich narodowych pamiątek.

Habsburgowie amputowali ziemie polskie Rzeczypospolitej i polskie miasta jak Kraków, Przemyśl, Lwów, Sambor, Stryj, Stanisławów, Złoczów, Tarnopol itd. .. prawie całe województwo ruskie ze skrawkami bełskiego, podolskiego, lubelskiego, sandomierskiego i ziemi chełmskiej. Gdy doszło do składania hołdu zaborcom we Lwowie 4 października, wyjątkowi tylko ludzie jak Jan Kicki starosta lwowski, zdobyli się na odmowę; magistrat lwowski złożył hołd dopiero 29 grudnia 1773 r. Jozef II wszczął wtedy właśnie znany spór o Podhorce zakończony rozszerzeniem zaboru Galicji po Zbrucz (Władysław KonopczyńskiDzieje Polski Nowożytnej). 23 stycznia 1793 podpisano konwencję podziałową rosyjsko – pruską. Katarzyna przywłaszczyła sobie województwa kijowskie, bracławskie, podolskie, mińskie, oraz część wileńskiego, nowogródzkiego, brzeskiego.

W 1867 roku NIE BYŁO DRUGIEJ CZĘŚCI UKRAINY, chodzi zapewne o ziemie Rzeczypospolitej pod zaborem rosyjskim i represje po powstaniu styczniowym 1863 r.

Rosja jest głównym filarem despotyzmu w Europie, na nią liczą, na niej budują nadzieje wszystkie żywioły reakcyjne w Europie. Przeciwko tej potędze, strasznej i zgubnej zarówno dla własnego narodu, jak i dla całego świata występuje Polska.

Naród polski, biorąc broń do ręki w wielkim roku 1863, zakreślił sobie, jak i w poprzednich walkach – wywalczenie niepodległości. Tego celu nie dopiął, lecz wydobył przez tę wojnę

miliony ludu z niewoli społecznej i ekonomicznej – pisał Tomasz Siemiradzki w Porozbiorowych dziejach Polski. Upadek powstania polskiego był hasłem dla przyspieszonej pracy nad zniszczeniem nie tylko państwa polskiego ale i samego narodu. W 1867 r. zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, język polski został wyrugowany ze szkół i sądownictwa. W walkach zginęło kilkadziesiąt tysięcy powstańców, jeszcze więcej zesłano na katorgę za Ural. Żywioł polski na dawnych Kresach został zdecydowanie osłabiony. W 1867 r. zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, językiem urzędowym i wykładowym w szkołach stał się rosyjski. Konfiskowano majątki klasztorne i szlacheckie, wystawiano je na licytację.

Poniżej jedno sprawozdanie na okoliczność wykazania, iż Lwów „uległ dużo wcześniej polonizacji” niż po 1867 roku.

SPRAWOZDANIE ZWIĄZKU POLSKICH TOWARZYSTW NAUKOWYCH WE LWOWIE, NR 1 PAŹDZIERNIK 1920 – obecnie jest siedemnaście we Lwowie.

Miasto Lwów było od wieków ogniskiem cywilizacji i kultury polskiej. Słynęło szeroko w Rzeczypospolitej polskiej i daleko poza Jej granicami nie tylko z waleczności, z jaką mieszkańcy jego odpierali raz po raz powtarzające się napady barbarzyńskich ludów wschodnich, Tatarów, Turków i Kozaków, nie tylko jako wielkie emporium handlu, pośredniczące między Wschodem i Zachodem, słynęło również jako „amica Palladia”, foecunda mater ingeniorum”, jak ją nazwał słynny pisarz polski w wieku XVII, „płodna matka wielu znakomitych pisarzy, ozdoba nauk i ochrona ludzi uczonych”.

Dokument stwierdzający istnienie Farnej Szkoły we Lwowie pochodzi z roku 1400, data odnowienia Uniwersytetu w Krakowie – i ten przypadkowy zbieg dat, którym się słusznie owa szkoła chlubiła. Jej najwybitniejszym opiekunem był następnie Grzegorz z Sanoka, arcybiskup lwowski i jeden z pierwszych humanistów polskich, który trzymał tu dwór uczony i literacki na wzór książąt włoskich, a gościem jego i przyjacielem był Filip Kallimach, wielki humanista włoski. Już wówczas istniał w mieście cech malarzy: mistrzowie Jan, Łukasz i Stanisław cieszyli się znacznym uznaniem, a chór katedralny zyskał również pewną sławę.

We wspaniałym rozwoju humanizmu polskiego, Lwów zajmował poczesne miejsce. Jego drukarze i księgarze byli zaszczytni, znani w całej Polsce, a wielki Kochanowski w tłoczni Pawła Szczerbica drukował Dryas Zamchana i Pan Zamchanus (1578). Szkoła farna była wówczas u szczytu swego rozwoju. Stąd udawano się na dalsze studia do Krakowa, a zwłaszcza do Padwy, Bolonji i Paryża. Umiała ona pozyskać doskonałych humanistów na profesorów, Stanisława Lwowczyka, Benedykta Herbesta, Andrzeja Bergela, Adama Burskiego, Jana Ursyna, a zwłaszcza Szymona Szymonowicza, największego po Kochanowskim poetę polskiego XVI. wieku. W tym samym czasie Lwów chlubił się dwoma innemi poetami, Józefem, Bartłomiejem i Szymonem braćmi Zimorowiczami, tak że Parnas lwowski po śmierci Kochanowskiego świecił najżywszym blaskiem. Przedstawienia teatralne polskie i łacińskie uzupełniają ten obraz. Muzyk Marcin Leopolita, jeden z pierwszych swego czasu w Polsce, zyskał sławę europejską hymnem na cześć św. Marcina Turońskiego.

Wiek XVI. jest dla Lwowa, obok drugiej połowy dziewiętnastego, najświetniejszą epoką jego cywilizacji.

W wieku XVII. Jezuici założyli tu Kollegjum, które Jan Kazimierz zamienił w roku 1661 na Akademję z tytułem „Uniwersytetu”. Przywilej ten potwierdził August III w roku 1758, a papież Klemens XIII w roku 1759. Dzisiejszy Uniwersytet lwowski, pochodzi w prostej linii od Akademji Kaźmierzowskiej, przeszedłszy rozmaite losu kolei.

Z wieku XVII. pochodzą także takie klejnoty Odrodzenia jak kaplice Boimów i Kampianów, ta ostatnia zbudowanana przez Pawła Rzymianina, oraz kościół Dominikanów, którego potężna a lekka kopuła, odcinając się na tle zieleniejących wzgórz, w piękny dzień letni przypomina do złudzenia sylwetki florentyńskie. Brat Leksycki wybitny i płodny malarz kolorysta, rzeźbiarze Pfister i Jan Biały zdobili kościoły swemi dziełami.

Paweł Boim, oraz lekarze o europejskiej sławie Paweł i Marcin Kampianowie i Erazm Syxt, Tomasz Drezner znany prawnik, kaznodzieja Fabian Birkowski, następca Skargi, oto najznakomitsi przedstawiciele cywilizacji Lwowa w XVII. wieku. Przyszły „król dobroczynny Stanisław Leszczyński urodził się we Lwowie.

W XVIII. wieku błyszczą w rocznikach Lwowa imiona historyka Józefowicza, poety Karpińskiego, wielkiego Krasickiego, sławnego pedagoga Grzegorza Piramowicza i t d.

W pierwszym rozbiorze dostawszy się Austrii od stu pięćdziesięciu lat stolica austriackiej prowincji, przezwanej Galicją, mimo obcych rządów, które starały się zgnębić ducha narodowego, przez sto lat tępiły nawet język polski, Lwów pełnił swoje zadanie ostoi. Wojciech Bogusławski po raz pierwszy zakłada tu stały teatr polski, przed którym stoi świetna przyszłość; dziennikarstwo powstaje od roku 1773. W roku 1811 założono Gazetę lwowską, wychodzącą po dziś dzień.

Z nastaniem ery konstytucyjnej w Austrji (1860), po przywróceniu praw języka polskiego w szkole, sądzie i urzędach (1869), po dozwoleniu wykładów polskich w Uniwersytecie lwowskim (1871), Lwów przodował całemu krajowi na wszystkich polach pracy narodowej: politycznej, społecznej i naukowej.

Korzystając skwapliwie z możności pracy jawnej i prawa stowarzyszania się, przedtem surowo wzbranianego, utworzono we Lwowie szereg towarzystw: naprzód zawodowo – r, jak Towarzystwo techniczne (1866, od r. 1878 Tow. politechniczne) Tow. lekarzy galicyjskich (1867), Tow. pedagogiczne (1868), później także Tow. nauczycieli szkół wyższych (1884), Lwowskie Tow. prawnicze (1868), a w miarę wzrostu i działalności polskiego Uniwersytetu i polskiej Politechniki towarzystwa poświęcone badaniom naukowym i szerzeniu nauki w społeczeństwie, jak Polskie Towarzystwo przyrodników im. Kopernika (1873), jak Towarzystwo historyczne (1886), Tow. literackie im. A. Mickiewicza (1886) i inne, których obecnie jest siedemnaście we Lwowie.

Aby dodać komentarz, rozwiąż poniższe działanie. Ilość kropek odpowiada liczbie. (wymagane)