Tekst: Bożena Ratter
Mieszkam po polskiej stronie, po ruskiej mam Uniwersytet, najbliższa cerkiew obok budynków uniwersyteckich- wyjaśnia pracownik Uniwersytetu Rzeszowskiego dr Jan Pisuliński. Granica między Polską a Rusią przebiegała na rzece Wisłok, która płynie przez Rzeszów. Tak kiedyś sięgała Ruś, warto o tym pamiętać bo się o tym zapomina-
Ruś kijowska największe państwo w Europie XI w. ze stolicą Kijów– do tej chwalebnej przeszłości odwołują się Ukraińcy – kontynuuje w rozmowie z Rafałem Dutkiewiczem o świadomości i tożsamości Ukraińców podczas debaty o relacjach polsko-ukraińskich w okresie 1918-1945.
Jakie były jej korzenie, kto kształtował świadomość i tożsamość ówczesną ukraińską- TO JEST TROCHĘ TAKI PRZYPADEK POLSKI – GŁÓWNIE POECI, LITERACI – pyta i sam udziela odpowiedzi Rafał Dutkiewicz.
Poleca też wywiad w Krytyce Politycznej z Jarosławem Hrycakiem byśmy rozumieli ich tożsamość , bo MUSIMY rozumieć naszych sąsiadów.
Po pierwszej wojnie światowej kształtuje się ukraiński nacjonalizm, właściwie po przegranej wojnie o niepodległość 1917-1921. Rozwija się tylko na emigracji oraz na terenie byłej Rzeczypospolitej wówczas zwanej Małopolską Wschodnią. Nie jest to nazwa poprawna ale ÓWCZEŚNIE UŻYWANA, STWORZONA DLA CELÓW POLONIZACYJNYCH, NIE ŁUDŹMY SIĘ – wyrokuje dr Jan Pisuliński.
To tylko kilka tez z 1,5 h rozmowy pełnej fałszu, przykre, iż wydarzenie to było firmowane przez zacne IPN a do rozmowy nie zostali zaproszeni historycy uprawiający naukę a nie ideologię – ideologię mniejszości, która w drugiej połowie XIX wieku posługiwała się identycznymi argumentami. A może wystarczyliby nauczyciele wyedukowani zgodnie z Tekstami dla nauki historii w szkole średniej dla nauczycieli i uczniów.
TOŻSAMOŚĆ I ŚWIADOMOŚĆ POLAKÓW UKSZTAŁTOWANA ZOSTAŁA PRZEZ CHRZEST POLSKI W 996 ROKU, Polacy TRWAJĄ W CYWILIZACJI I KULTURZE ŁACIŃSKIEJ PRZEZ 1056 LAT a w 1918 roku było to 952 lat trwania. Nie kształtowała jej poezja i literatura, która owszem, była pokrzepieniem serc Polaków i dodawała sił do przetrwania w czasie zaborów, gdy nasi odwieczni wrogowie dążyli do unicestwienia narodu polskiego poprzez jego rusyfikację i germanizację.
Ale nigdy nie służyła tak jak poezja Szewczenki czyniącego bohaterem narodowym Chmielnickiego wzywającego do brutalnego mordowania Lachów bardzo skutecznie.
Przez wpływy mongolskie i tatarskie sięgnęła cywilizacja turańska na Ruś i do Moskiewszczyzny – pisał Feliks Koneczny. Czy MUSIMY zrozumieć naszych sąsiadów by zaakceptować barbarzyństwo cywilizacji turańskiej, którego ofiarą było 200 000 Polaków, przejęcie ich majątku i niechęć do przyznania się, potępienia i zadośćuczynienia?
Tak też wyrażano się zawsze w języku urzędowym, łacińskim, w którym maior znaczy dosłownie »większy «, lecz także »starszy«. Krakowskie z Sandomierskiem nazwano Polonia minor, a na północy była Polonia maior. Z dosłownego przekładu na polskie zrobiła się Wielkopolska i Małopolska, lecz w ustach ludu pozostało jeszcze pierwotne wyrażenie »Staropolska«, znane do dzisiejszego dnia w Kaliskiem i w Opolskiem –o piastowskich dziedzinach pisał Feliks Koneczny 1903 r.
Nazwa Małopolska nie była stworzona dla celów polonizacyjnych, była stworzona w państwie, które administracyjnie nazwało prowincje, którymi zarządzało i dla których tworzyło akty prawne. Nie inaczej było po połączeniu z Księstwem Litewskim.
Państwo polsko-litewskie zwało się urzędowo »Rzeczpospolitą«. Wyrażenie
to używane nie tylko w potocznej mowie, lecz w najbardziej urzędowych aktach, nie wypłynęło wcale z żadnych republikańskich zachcianek, jakby się to mogło wydawać według nowoczesnego, dzisiejszego znaczenia tego wyrazu. Wyrażenie »Rzeczpospolita« było tylko po prostu dosłownem tłumaczeniem łacińskiego wyrazu »respublica«, przez który rozumiano państwo w ogóle, bez względu na formę rządu. Rzeczpospolita polska — pisało się i pisze zawsze w skróceniu: Rzplta — składała się tedy z dwóch państw: z królestwa polskiego, zwanego zazwyczaj krótko Koroną, i z Wielkiego księstwa Litewskiego. KORONĘ PODZIELONO NA DWIE »PROWINCYE«: WIELKOPOLSKĘ I MAŁOPOLSKĘ, a ziemie owe południowo-ruskie przydzielono do Małopolski;
WIELKOPOLSKA DZIELIŁA SIĘ NA JEDENAŚCIE WOJEWÓDZTW: poznańskie, kaliskie, sieradzkie, łęczyckie, inowrocławskie, brzesko-kujawskie, płockie, rawskie, mazowieckie, pomorskie i malborskie. W r. 1776. utworzono z północnej części kaliskiego nowe województwo: gnieźnieńskie.
MAŁOPOLSKA OBEJMOWAŁA RÓWNIEŻ JEDENAŚCIE WOJEWÓDZTW: krakowskie, sandomierskie, lubelskie, podlaskie, ruskie, bełzkie, wołyńskie, podolskie, bracławskie, kijowskie, czernihowskie. LITWA LICZYŁA TAKŻE JEDENAŚCIE WOJEWÓDZTW: brzesko-
litewskie, nowogrodzkie, trockie, wileńskie, źmujdzkie (starostwem zwykle zwane), inflanckie, połockie, mińskie, mścisławskie, witebskie, smoleńskie. (Feliks Koneczny 1903)
.
Granica Galicji Wschodniej wzdłuż Sanu